Cabashadii iyo shaqo joojintii ay sameeyeen shaqaalaha muruq-maalka Dekedda Berbera gaar ahaana waaxda loo yaqaanno Salvador-ka ee qaabilsan dejinta iyo rarrista alaabooyinka ayaa xal laga gaadhay.
Kadib markii sida la sheegay qodobbo ka mid ah waxyaabihii ay shaqaalaha muruq-maalku ka cabanayeen ay xukuumadda Somaliland balan qaaday in ay masuuliyadiisa qaadanayso, iyadoo shaqaalihii Dekedda ee shaqo joojinta sameeyay ay hawshoodii dib u bilaabeen. Heshiiskaas oo habeen hore xarunta madaxtooyada ee magaaladda Hargaysa ay ku kala saxeexdeen xubno guddi ah oo ka socday muruq-maalka Dekedda Berbera iyo masuuliyiin ay wasiirro xukuumadda ka tirsan ka mid ahaayeen.
Sida oo noo xaqiijiyay guddoomiyaha guddiga muruq-maalka Dekedda Berbera Ciise Cali Faarax (Ciise Cali Hangoole), oo xalay teleefoonka ugu waramay wargeyska Dawan isagoo ku sugan magaaladda Hargaysa.
Ciise Cali Hangoole, ayaa ka gaabsaday in uu faahfaahin dheeraad ah ka bixiyo heshiiskaas iyo qodobbada ugu muhiimsan ee uu ka koobnaa, hese yeeshee wuxuu sheegay in saddex qodob oo ka mid ahaa waxyaabihii ay ka cabanayeen in ay is-la qaateen xukuumadda.
Ciise Cali Faarax, ka hadlayay heshiiska is-af-garadka ah ee ay xukuumadda la galeen waxa uu yidhi “War guud haddii aan kuu sheego, waanu heshiinay. Waxaanan ku heshiinay wixii aanu anagu (muruqmaalka) doonaynay saddex qodob ayay ahaayeen. Saddexdii qodob waanu kala saxeexanay, waxna way ka qabyo yihiin. Qodobka u horeeya oo ah: in anu shaqaalaha xaqoodda, dhimashadda iyo dhaawaca wixii ku yimaadda, iyo wixii ay geystaan dhibaato ee ah qalabka ay ka shaqaynayaan cidda loo raacayo, dawladda ayaa bixinaysa ayay nagu yidhaahdeen. Midda kale oo ahaa: Xaq ay shaqaaluhu lahaayeen oo mushaharka ahaa, waxaanu isku af-garanay in aanu dib isugu soo noqono. Ta saddexaad oo ah: Lacagta ay shaqaaluhu ka cabanayeen in loo kordhiyo, bisha September ayaanu dhamaynaynaa ayaanu ku balanay. Intaas ayuun baan guud ahaan hadda kaaga sheegi karaa. Heshiiska madaxtooyadda ayaanu ku gaadhnay xalay (habeen hore).”
Guddoomiyaha Muruq-maalka Dekedda Berbera oo aanu waydiinay goorta la dhammaystirayo waxyaabaha ka qabyadda ah heshiiskaasi waxa uu ku jawaabay, “Wixii qabyo ah, waanu ka wadahadlaynaa haddii ALLE ka dhigo, oo waanu isu-soo noqonaynaa,” ayuu yidhi Ciise Cali Hangoole.
Waxa kaloo uu sheegay in ay ka muruq-maal ahaan iyagu heshiiskaasi ku qanacsan yihiin, isla markaana ay shaqadii Dekedda oo xanibnayd muddo laba maalmood ah dib u bilaabeen, isagoo carabka ku dhuftay in heshiisyo ay hore xukuumadda ula galeen ay ka qaldameen.
“Heshiiska anagu waanu ku qanacsanahay, oo shaqadii Dekedda ee taagnayd waanu bilawnay. Laakiin, weli waxbaa naga qabyo ah, waayo dhawr jeer oo hore wax baa ka yarro qaldamay, markaa imikana weli ma hubno”ayuu yidhi Ciise Cali Hagoole. isagoo ka hadlayay rejadda ay ka qabaan in xukuumadu ay heshiiskaasi sidiisa u fuliso, maadaama oo sida uu xusay ay marar hore wax ka qaldameen, waxa uu yidhi “Kolay horta dhawr qodob ayaa dhamaan waayay, wax waliba way ka soo bixi karaan. Laakiin imika ka dayrin mayno ilaa aanu aragno natiijadoodda. Waanu iska sugaynaa, laakiin marka ay isa-soo taagto arrintu ayuunbaanu jawaab ka bixinaynaa.”
Geesta kale arrinta xalinta cabashadda shaqaalaha muruq-maalka Dekedda Berbera waxaa dhinaca xukuumadda loo xil saaray xubno ay ka mid ahaayeen wasiirka madaxtooyadda, maaliyadda, wasiiru-dawlaha maaliyadda iyo maareeyaha dekadaha. Dhinaca kale masuuliyiinta xukuumadu u xilsaartay xalinta arrintaas ee heshiiskaas uga qayb galay oo uu ka mid ahaa maareeyaha dekadaha Somaliland Axmed Yuusuf Dirir, oo aanu xalay dhawr jeer isku daynay in aannu arrintaas wax ka waydiino ayaanay noo suurtogelin, isagoo telefoonkiisa gacanta naga qaadi waayay.
